دلایل خرابی پمپ موتور خانه و راه‌های تعمیر آن
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پمپ موتور خانه‌تان دچار اشکال شده باشد و حتما به دنبال تعمیر خرابی پمپ موتور خانه توسط خودتان بودید. در این مطلب همراه ما باشید تا برخی دلایل خراب شدن پمپ موتور خانه و راه‌های تعمیر آن را باهم مرور کنیم.
پمپ سیرکولاتور موتور خانه چیست؟
پمپ سیرکولاتور از آن دسته موتور پمپ‌های جريانی است که برای به جريان انداختن آب در يک مدار بسته مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع دستگاه از دو قسمت اصلی، موتور و پمپ تشکيل شده است.
موتور این دستگاه عمدتاً برقی و از نوع «آسنکرون قفس سنجابی» است که با «استاتور» سيم پيچي می‌شود و در دو نوع تک فاز و سه فاز در بازار موجود است. همچنین پمپ آن از نوع «گریز از مرکز» (سانتريفوژی) است.
دسته‌بندی پمپ‌های سیرکولاتور موتور خانه
پمپ‌های خطی:
این پمپ‌ها فضای کمی را هنگام نصب اشغال می‌کنند؛ زیرا در آن‌ها دهانه ورودی و خروجی رو به روی هم و در راستای خط لوله قرار دارد.
پمپ‌های خطی با سایز کوچک در تعمیر موتور خانه‌ها و شوفاژها می‌توانند توسط لوله‌ها مهار شده باشند؛ اما برای پمپ‌های بزرگ که وزن سنگینی دارند تکیه‌گاهی روی زمین تعبیه می‌شود.
پمپ‌های زمینی:
در مدل پمپ‌های زمینی، دهانه ورودی رو به بالا قرار دارد و مکش پمپ از انتها انجام می‌شود. معمولاً ظرفیت دبی و هد تولیدی پمپ‌های زمینی بیشتر از پمپ‌های خطی است؛ و به همین سبب در مدار سیرکولاسیون ساختمان‌های بزرگ نظیر مدار برج خنک کن کاربرد دارند.
پمپ‌های سیرکولاتور دارای آب‌بند (گلنددار):
در این نوع از انواع پمپ‌های موتور خانه، وجود یک آب‌بند مکانیکی مانع از نشت آب از داخل پمپ به بیرون و یا ورود آب به داخل موتور می‌شود.
خنک‌کاری موتور پمپ‌های دارای آب‌بند عموماً به کمک جریان هوای فن تعبیه شده در پشت موتور انجام می‌شود.
اغلب پمپ‌های موتور خانه سیرکولاتور زمینی و مدل‌های خطی بزرگ از این نوع هستند.
پمپ‌های سیرکولاتور بدون آب‌بند (گلندلس):
موتور این مدل از پمپ‌های موتور خانه عمدتاً طوری طراحی شده که آب درون پمپ داخل روتور آن‌ها چرخیده و باعث خنک‌کاری موتور می‌شود؛ و به همین سبب نیز به آن‌ها روتور خیس (Rotor Wet) نیز گفته می‌شود. محفظه فولادی که حاوی آب بوده و روتور را در خود جای داده از نفوذ آب به سمت سیم‌پیچ استاتور جلوگیری می‌کند.
صدای تولیدی در این پمپ‌ها کمتر از مدل پمپ آب‌بند دار بوده و عدم نیاز به آب‌بند باعث حذف مشکلات ناشی از نشتی شده می‌شود.
خرابی‌های موتور خانه
قطعات موجود در موتور خانه به مرور زمان، وقتی از آن‌ها استفاده به عمل می‌آید؛ دچار استهلاک و خرابی می‌شوند و باید در زمان مناسب اقدام به تعمیر و سرویس موتور خانه کرد. اگر سرویس و تعمیر موتور خانه به صورت دوره‌ای صورت نگیرد، خرابی‌های ناشی از استهلاک قطعات موتور خانه افزایش می‌باید و باعث می‌شود شما هزینه‌ای اضافی برای تعویض قطعات صرف کنید. اگر موتور خانه را به صورت دوره‌ای سرویس نمایید، می‌توانید از خرابی‌های ناشی از استهلاک قطعات جلوگیری کنید؛ همچنین استفاده بهینه از قطعات موتور خانه باعث افزایش بازدهی و کاهش مصرف انرژی موتور خانه خواهد شد.
خراب شدن پمپ موتور خانه
پمپ‌های شوفاژ و پمپ آب ازجمله پمپ‌هایی هستند که درون موتور خانه به کار می‌روند. یکی از پر استهلاک‌ترین قطعات موتور خانه را می‌توان پمپ‌های شوفاژ یا همان پمپ سیرکولاتور نام برد و بعد از آن نیز پمپ آب استهلاک زیادی دارد. دلیل این استهلاک این است که پمپ‌های شوفاژ و پمپ‌های آب به صورت دائم در حال کار کردن هستند و کار کردن الکتریکی و مکانیکی پمپ سیرکولاتور باعث می‌شود استهلاک این قطعات افزایش پیدا کند. در ابتدا به خرابی‌های شایع پمپ سیرکولاتور می‌پردازیم:
- نشتی آب از واسطه و یا از سیل پمپ شوفاژ
- سر و صدای زیاد
- شکستن و خراب شدن کوپلینگ
- خرابی شفت و بلبرینگ‌های پمپ شوفاژ
- شکستن پروانه
ازجمله مزیت‌هایی خرابی پمپ‌های موتور خانه دارند، این است که بیشتر خرابی آن‌ها قابلیت تعمیر دارند بدون آنکه نیاز به تعویض داشته باشند.
دلایل خرابی پمپ موتور خانه چیست؟
- دلایل خرابی پمپ موتور خانه؛ مشعل موتور خانه
خرابی مشعل موتور خانه را می‌توان از مهمترین دلایل خراب شدن موتور خانه دانست؛ زیرا مشعل موتور خانه یکی از مهمترین قطعات در داخل موتور خانه است و با خراب شدن و یا خاموش شدن مشعل موتور خانه، موتور خانه نیز خاموش خواهد شد. اگر مشعل موتور خانه شما خراب بشود، خانه شما از داشتن آب گرم مصرفی و سیستم گرمایشی شوفاژ محروم خواهد بود. سرویس و تنظیم مشعل موتور خانه و حتی تعمیر آن، یکی از مهمترین اموری است که باید در موتور خانه به آن توجه کرد. مشعل‌ها نیاز به سرویس و تنظیم سالانه دارند تا در بهترین حالت به عملکرد خود ادامه دهند.
- دلایل خرابی پمپ موتور خانه؛ دیگ سوفاژ
یکی از موارد نادر خرابی پمپ موتور خانه، خراب شدن دیگ سوفاژ است. دیگ سوفاژ در موتور خانه از آن دسته قطعاتی است که به ندرت دچار خرابی می‌شود؛ اما اگر خراب شود، باید بگوییم متاسفانه قابلیت تعمیر شدن و رفع عیب ندارد! در صورت سوراخ شدن و نشتی دیگ سوفاژ، باید فوراً اقدام به تعویض دیگ کنید. دیگ‌های موتور خانه در دو مدل فولادی یک تکه و چدنی پرده‌ای در بازار عرضه می‌شوند.
- دلایل خرابی پمپ موتور خانه؛ منبع دوجداره
منبع دوجداره موتور خانه گاهی اوقات دچار ترک و نشتی می‌شود؛ که متاسفانه در بیشتر مواقع نیز قابلیت تعمیر ندارد. منبع دوجداره موتور خانه یکی از آن قطعات داخل موتور خانه است که توسط آن، آب گرم مصرفی ما تأمین می‌شود. گاهی اوقات ترک و نشتی از درون منبع دو جداره اتفاق می‌افتد؛ که در این مواقع تنها فقط باید اقدام به تعویض منبع دوجداره موتور خانه با نمونه جایگزین آن کنیم.
- دلایل خرابی پمپ موتور خانه؛ منبع کویل‌دار
منبع کویل‌دار موتور خانه یکی از قطعاتی است که در موتور خانه جایگزین منبع دوجداره می‌باشد. به دلیل نوع طراحی گاهی دچار رسوب و خرابی می‌شود. منبع‌های کویل دار موتور خانه نیز نیاز به سرویس و تعمیرات دوره‌ای دارند. رسوبات درون منبع کویل دار نیز می‌تواند ازجمله دلایل خرابی پمپ موتور خانه باشد.
چگونگی جلوگیری از خرابی پمپ موتور خانه
شما می‌توانید با انجام سرویس‌های دوره‌ای و منظم، همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم؛ از خرابی پمپ موتور خانه جلوگیری[E1] کنید. در حقیقت تمام دلایل خرابی پمپ موتور خانه که بالاتر آن‌ها را ذکر کردیم باید به صورت دوره‌ای و سالانه چک شوند؛ زیرا در غیر این صورت هزینه استهلاک و از کار افتادگی آن‌ها برای شما بسیار بالا خواهد بود.
بنابراین جلوگیری از خرابی پمپ موتور خانه فقط از طریق میسر است و آن هم سرویس‌های دوره‌ای و سالیانه‌ی منظم می‌باشد.
تعمیر پمپ موتور خانه چگونه انجام می‌شود؟
موتور خانه مانند بدن انسان است! شاید این جمله کمی عجیب بنظر برسد اما واقعیت این است که موتور خانه هم همانند بدن انسان پیچیدگی و گستردگی‌های زیادی دارد و نمی‌توان تمام اجزای آن را در یک نگاه بررسی کرد پس باید به دنبال علائم بود.
مشعل‌ها را بررسی کنید.
زمانی که آب گرم نمی‌شود. در اولین مرحله به سراغ بررسی مشعل‌های موتور خانه بروید. اگر مشعل به درستی کار نکند و یا روشن نشود، درحقیقت کل موتور خانه از کار افتاده و سیستم گرمایش موتور خانه از بین می‌رود. پس اگر احساس کردید آب گرم نمی‌شوید و برای تعمیر پمپ موتور خانه ابتدا به سراغ بررسی مشعل‌ها بروید.
سیستم را هواگیری کنید.
اگر سیستم هوا گرفته باشد چرخش آب مختل می‌شود و گرمایش آب اتفاق نمی‌افتد.
برای تشخیص اینکه آیا سیستم شما هوا گرفته یا خیر، ابتدا باید به نزدیکی منبع آب گرم کویل دار یا دوجداره رفته و آب رفت و برگشت آن را بررسی کنید. اگر هر دو لوله داغ بود، یعنی سیستم شما هوا ندارد اما اگر یک یا دو لوله رفت و برگشت داغ نباشد؛ حتماً سیستم شما هوا گرفته است. برای هواگیری سیستم باید شیرهای هواگیری سیستم را باز کرده تا هوای سیستم از آن خارج شود.
رسوب‌گیری از منبع دوجداره یا کویل دار
یکی دیگر از راه‌های تعمیر پمپ موتور خانه، رسوب‌گیری از منبع دوجداره یا کویل دار پمپ موتور خانه است. اگر این منابع شما رسوب و جرم گرفته باشند، عملکرد سیستم شما کاهش پیدا می‌کند و آب نیز دیرتر گرم شده و زود سرد می‌شود.
سخن پایانی
در راستای جلوگیری از خرابی پمپ موتور خانه باید به صورت منظم و سالیانه سرویس انجام دهید؛ زیرا با انجام منظم سرویس می‌توانید هزینه‌های استهلاک تجهیزات موتور خانه را به حداقل برسانید و صرفه‌جویی انجام دهید.
همچنین اگر با راهکارهای تعمیر پمپ موتور خانه گفته شده در بالا، مشکلتان حل شد که به مشاء تبریک می‌گوییم اما اگر مشکلتان حل نشد؛ به شما توصیه می‌کنیم حتماً با یک متخصص در این زمینه تماس گرفته تا خسارت جدی‌ای را برای شما به بار نیاورد.
