انتخاب نوع سیستم گرمایش در ساختمان‌ها به عوامل بسیاری وابسته است. ازجمله مهم‌ترین این عوامل می‌توان به بودجه کارفرما، کاربری ساختمان، بهره‌وری سیستم‌های گرمایش و راندمان آن‌ها اشاره کرد، که بر اساس آن‌ها بین موتورخانه (حرارت مرکزی) و پکیج باید انتخاب صورت گیرد. در این مطلب قصد داریم تا به مقایسه‌ای بین موتورخانه و پکیج بپردازیم، پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
مزایای پکیج در مقایسه با موتورخانه چیست؟
پیش از پرداختن به نحوه تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج بهتر است که نقاط ضعف و قوت هر یک از این دو را بشناسیم. این مسئله که در موتورخانه از تجهیزات قدیمی استفاده می‌شود یا از تجهیزات به‌روز، بر روی عملکرد موتورخانه تأثیر بسیاری دارد. کاربری و تعداد مصرف‌کننده‌ها و ساکنین در ساختمان‌ها یک عامل بسیار کلیدی در انتخاب بین پکیج و موتورخانه است. در همین راستا مزایای پکیج را در مقایسه با موتورخانه از جهات متفاوتی موردبررسی قرار می‌دهیم.
از مزایای پکیج موارد زیر را می‌توان نام برد:
- پکیج ایمنی مناسبی دارد.
- پکیج محیط کمتری نسبت به موتورخانه اشغال می‌کند.
- پکیج به دلیل دسترسی راحت، در زمان نصب و یا خراب شدن به‌آسانی نصب یا تعمیر می‌شود.
- پکیج سنسورهای احتراق دارد که باعث می‌شود در مصرف سوخت صرفه‌جویی شود.
- درجه حرارت پکیج را به میزان دلخواه می‌توان تنظیم نمود.
معایب پکیج:
- برای ساختمان‌هایی با متراژ بیشتر از ۳۰۰ متر، پکیج کارایی خیلی زیادی ندارد.
- پکیج‌ها نسبت به موتورخانه‌ها عمر کمتری دارند.
- بخشی زیادی از محیط خانه را اشغال می‌کنند.
از مزایای موتورخانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- موتورخانه‌ها مخازن بسیار بزرگی دارند.
- موتورخانه‌ها اکثراً عمر طولانی دارند و پس از نصب کردن تا سال‌ها نیاز به تعمیر و یا تعویض ندارند اما حتماً باید سرویس بشوند.
- موتورخانه‌ها برای محیط‌های بزرگ و متراژهای بالا کاربردی‌تر هستند.
- موتورخانه‌ها ایمنی خوبی دارند زیرا خارج از محیط مسکونی قرار دارند و اگر زمانی مشکلی داشته باشند آسیبی به افراد و یا محیط مسکونی وارد نمی‌کنند.
- موتورخانه‌ها را در محیط‌های بدون استفاده مثل زیرزمین، انباری و… می‌توان نصب کرد.
معایب موتورخانه:
- مشعل موتورخانه قابلیت تنظیم ندارد.
- موتورخانه‌ها به دلیل اینکه ترموستات در درون آن قرار ندارد، تنظیمات دلخواه ندارند.
- دیگ یا بویلر به دلیل املاح معدنی زیاد درون آب، رسوب می‌گیرد.
نحوه‌ی تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج به چه صورت است؟
با بالا رفتن هزینه‌ی گاز دیگر نمی‌توان هزینه‌ها را در زمستان کنترل کرد اما با تغییر سیستم شوفاژ مرکزی شما می‌توانید مستقل از واحدهای دیگر شوید و در آپارتمان خودتان هزینه‌ها را کنترل کنید.
با توجه به مستقل بودن واحدهای ساختمان و بنا بر دلایل زیر استفاده از پکیج می‌تواند بهتر باشد:
- قابلیت کنترل سیستم توسط هر واحد به‌صورت مستقل
- صرفه‌جویی در فضای موتورخانه
- امکان نصب برای ساختمان‌های فاقد دودکش
- حذف هزینه تعمیر
- نگهداری موتورخانه از حق شارژ
- مقایسه مصرف گاز پکیج و موتورخانه‌های مرکزی
- هزینه تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج
تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج با توجه به چند پارامتر متغیر انجام می‌شود:
خرید پکیج مناسب با نیاز‌های ساختمان، اولین قدم و درعین‌حال مهم‌ترین کاری است که باید برای تغییر سیستم موتورخانه به پکیج انجام دهید. دلیل اهمیت این مرحله این است که فقط در صورتی از مزایای پکیج بهره‌مند خواهید شد که یک پکیج استاندارد و متناسب با نیاز‌های ساختمان خود را تهیه و خریداری کنید، در غیر این صورت پکیج نمی‌تواند رضایت شما را جلب کند و حتی ممکن است بعد از مدتی از تغییر موتورخانه با پکیج، احساس پشیمانی داشته باشید. مهم‌ترین عامل در خرید پکیج، متراژ فضایی است که برای آن پکیج در نظر گرفته‌اید. پس از متراژ، عواملی مثل محل نصب پکیج (با توجه به دیواری یا زمینی بودن)، مصرف انرژی (برقی یا گازی بودن)، راندمان، شرایط جوی، نوع عایق، تعداد شوفاژها و تضمین تجهیز نیز حائز اهمیت هستند.
مرحله‌ی دوم پس از خریدن پکیج مناسب، انتخاب محل نصب پکیج در ساختمان است. در بسیاری از ساختمان‌های مسکونی، پکیج را در بالکن نصب می‌کنند. به‌طورکلی برای نصب کردن پکیج باید به چند نکته توجه کنید:
- پکیج به‌هیچ‌عنوان نباید در مکان‌های مرطوب مانند حمام یا سرویس بهداشتی نصب شود.
- پکیج باید دسترسی مناسب برای تعمیر و نگهداری داشته باشد.
- در محیط پیرامون پکیج باید ردوبدل شدن هوا، مناسب و استاندارد باشد.
- باید امکان نصب دودکش مجزا برای پکیج وجود داشته باشد.
سیستم لوله کشی موتورخانه یک سیستم یکپارچه است که از دیگ بخار شروع می‌شود و تا شوفاژ ادامه پیدا می‌کند. در این حالت برای تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج دو راه وجود دارد؛ یا باید سیستم لوله کشی موتورخانه به‌کل جمع شود و یا اینکه لوله‌ها مسدود شوند.
پس از بستن لوله‌های شوفاژ به موتورخانه، نوبت لوله کشی از پکیج به شوفاژ است. برای این کار دو روش لوله کشی پکیج وجود دارد:
- لوله کشی روکار
- لوله کشی توکار
بهترین روش لوله کشی پکیج، لوله کشی توکار است زیرا ظاهر بسیار بهتری از لوله کشی روی کار دارد اما زمان‌برتر و همچنین پرهزینه‌تر است.
با توجه به شرایط و انتخاب کارفرما، یکی از این دو روش برای اتصال پکیج به شوفاژ استفاده می‌شود.
اجرای لوله کشی یکی از مراحل بسیار مهم تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج است. هنگام اجرای خطوط لوله کشی باید اصول ایمنی رعایت شوند تا هیچ مشکلی برای لوله‌ها ایجاد نشود. همچنین مسیر انتقال لوله‌ها به بخش‌های متفاوت ساختمان باید با دقت و آگاهی بر شرایط ساختمان انجام شود تا میزان افت فشار در آن‌ها کاهش پیدا کند.
در این مرحله باید اتصال لوله‌های مدار رفت‌وبرگشت از پکیج به شوفاژ به‌دقت انجام شود. به‌این‌ترتیب تقریباً کار تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج در ساختمان به پایان می‌رسد.
نکات مهم تبدیل موتورخانه به پکیج!
چند نکته مهم در خصوص انجام فرآیند تبدیل موتورخانه به پکیج وجود دارد که باید در زمان تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج به آن‌ها توجه کنید. این نکات عبارت‌اند از:
- هنگام نصب لوله‌ها باید از تعداد کافی بست استفاده شود تا لوله‌ها به‌خوبی مهار گردند.
- تا جای ممکن، لوله‌های ورودی و خروجی به پکیج باید به شکل موازی طراحی و اجرا شوند.
- قبل اضافه کردن به تعداد شوفاژها در ساختمان، ظرفیت پکیج را در نظر بگیرید.
- بهترین نوع لوله‌ها برای اجرای روکار لوله کشی پکیج به شوفاژ، لوله‌‌ی پلیمری 5 لایه است.
عوامل مؤثر بر هزینه تبدیل موتورخانه به پکیج چیست؟
عوامل زیادی بر هزینه‌ی تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج تأثیر دارند که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نوع و برند پکیج موردنظر
- روش لوله کشی پکیج
- متراژ و نوع لوله‌های مورداستفاده
- تعداد شوفاژها در ساختمان
کلام پایانی
لازم است به این موضوع اشاره‌کنیم که موتورخانه‌ها همچنان به‌عنوان بهترین سیستم حرارت مرکزی برای ساختمان‌های بزرگ به شمار می‌روند. اگر اصول فنی در اجرای موتورخانه به‌درستی رعایت شوند، از تجهیزات به‌روز و استاندارد استفاده شود و روش‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی به کار گرفته شوند، راندمان موتورخانه در سطح مناسبی قرار خواهد گرفت.
بااین‌حال در مورد ساختمان‌های کوچک، استفاده از پکیج به‌مراتب هوشمندانه‌تر و بهتر است. اگر شما ساختمان قدیمی دارید که مجهز به موتورخانه است و قصد بازسازی کردن آن رادارید، حتماً به تبدیل لوله کشی موتورخانه به پکیج فکر کنید.
